İlerleyici kas zayıflığı, kas kısalıkları, kontraktürlerin oluşturduğu deformiteler yani şekil bozukluğu sonucu oluşan fonksiyon ve aktivitelerde yetersizlik yaratan hastalık grubununun genel adına “kas hastalıkları” diye adlandırıyoruz.
Kas liflerinin hastalığına bağlı olan çoğu zaman kaslarda güçsüzlük, incelme bazen ağrı ya da krampların görüldüğü Çoğu genetik (ırsi, kalıtımsal) geçişli olan hastalıkların pek çok tipi vardır, bugün için kesin tedavisi olmayan hastalıklarda fizyoterapi ve rehabilitasyon yaklaşımları önemli yer tutmaktadır.
KAS HASTALIKLARININ BELİRTİLERİ NELERDİR ?
Her yaşta görülebilen kas hastalıkları, hareket etmenizi sağlayan omurilik, omurilikten çıkan sinirler ve bu sinirlerle beslenen kasları kısıtlar. Yani kas hastalıkları terimi sadece kaslardaki problemleri değil, bu kasları yöneten sinirleri ve sinirlerin omurilikteki başlangıç noktalarını da ifade eder. Bu nedenle kas hastalıkları belirtileri tek tip değildir.
Belirtiler sorunun kaynağına ve kişiden kişiye göre farklılık gösterir. Ancak tüm kas hastalıklarında ortak belirti kas güçsüzlüğüdür. Güçsüzlük; ayağa kalkarken ya da merdiven çıkarken zorlanma, yürüme güçlüğü, göz kapağında düşüklük ve göz hareketlerinde kısıtlanma gibi durumlarla kendini gösterebilir.
Bir bebeğin kucakta zıplatılırken ayaklarının bastırılamaması güçsüzlük belirtisi olarak kabul edilir. Benzer şekilde çocukların yürürken ya da merdivenlerden çıkarken sürekli kucağa alınmak istemesi güçsüzlük göstergesi olabilir.
İLK BELİRTİLER NELERDİR?
• Motor gelişimde gerilik (Başını tutamama, geç yürüme, yürüyememe…vs.)
• Kaslarda gevşeklik
• Eklemlerde artmış ya da azalmış hareket
• Yerden kalkmada ve merdiven inip çıkmada zorluk
• Sık düşme
• Yürüyüş bozuklukları, koşmada yetersizlik veya koşamama ( Parmak
uçlarında ya da paytak yürüme vs)
• Çabuk yorulma
• Uzuvlarda (kol ve bacaklar) ve omurgada şekil bozuklukları
KAS HASTALIĞININ TEDAVİSİ MÜMKÜN MÜDÜR?
Genetik olmayan kas hastalıklarının tedavisi mümkündür. Genetik (kalıtımsal ) olan kas hastalıkları genellikle çocuklarda ergenlerde ve erişkin hastalarda nadiren de olsa yaşlı bireylerde de görülmektedir. Çocuk ve ergenlerde yürüme bozukluğu olduğunda ilk olarak kalıtımsal bir hastalık olduğunun düşünülmesi gerekmektedir.
KAS HASTALIKLARI TEDAVİSİNDE HANGİ YÖNTEMLER KULLANILMAKTADIR.
Tedavide; basit ilaçlar, Kortizon, IVIG veya kan değişimi uygulanabilir. Ayrıca bazı hastalarda uzun sürebilen koruyucu tedavi de verilmektedir. Bu tedaviler, hastanın hangi tür kas hastası olduğu teşhis edildikten sonra
verilmektedir. Çünkü bazı kas hastalıkları vücuttaki eksik olan maddelerle ilgili olabilmektedir. Bu eksik madde vücutta tamamlandığında hastalık tedavi edilmekte ve yaşam süresi uzatılabilmektedir.
KAS HASTALIKLARINDA FİZYOTERAPİ-REHABİLİTASYON
Günümüzde ileri tetkik yöntemleri sayesinde kas hastalıklarının pek çoğu genetik olarak tanımlanmış böylece tedavileri konusunda umut verici aşamalar kaydedilmiştir Ancak bütün bu ilerlemelere rağmen pek çok farklıçeşidi olan kas hastalıklarını tamamen ortadan kaldıran bir tedavi yöntemi yoktur. Hastalıkların ilerleyişi ile meydana gelebilecek problemlerle mücadele etmenin tek yolu fizyoterapi rehabilitasyon uygulamalarıdır. Bu uygulamalar
ile birlikte bazı hastalıklarda uygun ilaç kullanımları, cihaz ve cerrahi yaklaşımlar da gerekli olabilmektedir.
Kas hastalıklarında fizyoterapi rehabilitasyon yaklaşımlarının amacı çocuğun ve ailesinin yaşam kalitesini yükseltmektir. Buna yönelik olarak yapılan
uygulamalar şunları kapsar:
– Kas kuvvetinin korunması veya kuvvet kaybını geciktirmek,
– Kaslarda meydana gelebilecek kısalıkları ve eklemlerdeki bozulmaları
önlemek,
– Solunum problemlerini önlemek,
– Yürüme aktivitesini mümkün olduğu kadar uzun süre devam ettirmek,
– Aileyi eğitmek,
– Hastalığın farklı dönemlerinde eklemi desteklemek, korumak,
fonksiyonu artırmak amacıyla uygun araç-gereç ve cihazlardan
yararlanmak,
– Fonksiyonel kapasiteyi artırmak.
“Peki nasıl bir tedavi ile yaşamımızı sürdürmeliyiz? “ diye sorarsak bazı çözümler sunabiliriz size. Şöyle ki kesin tedavisi olmayan kas hastalıklarında fizyoterapi ve rehabilitasyon yaklaşımları önemli yer tutar. Düzenli bir program çatısı altında “fizyoterapi ve rehabilitasyon” yapılması gerekiyor. Böylece bu çalışmalarla, olabildiği kadar rahatsızlığı normal, sağlıklı hale yaklaştırmaya çalışan uygulamalar gerçekleştirilir.